Wat zijn de kenmerken van een circulair gebouw/infrastructuur?

Gebouwen en infrastructuur binnen de vrijetijd-, sport-, en cultuursector hebben specifieke doelen, en vereisen in sommige gevallen een aanpak op maat. Het is hierbij van belang dat de behoeften op vlak van gebruik van sportinfrastructuur, cultuurhuizen en ruimte voor kinderen en jongeren naast de technische specificaties van het circulair gebouw worden gelegd. Inzicht in deze behoeften en kennis van de technische specificaties op vlak van circulariteit kunnen wederzijds versterkend werken.

Multifunctionaliteit versus multi-inzetbaarheid

Het streven naar multifunctionaliteit kan in veel gevallen niet de correcte aanpak zijn, gezien er een grote verscheidenheid is aan activiteiten, en dit een impact kan hebben op de totale kostprijs van het project. Multi-inzetbaarheid daarentegen vertrekt vanuit een wisselend gebruik van dezelfde ruimtes zonder grote aanpassingen.

Flexibele ontwerpen

In de desbetreffende sectoren is er nood aan ruimte voor publiek, zowel binnen als buiten, en opslagruimte. De grootte van de ruimtes dienen ook aanpasbaar te zijn naargelang de veranderende behoeften.

Duurzame en recycleerbare materialen en producten

Het gebruik van duurzame en recycleerbare materialen, zoals hout, biobased bouwmaterialen en gerecycled beton, is een belangrijke stap in het proces.
Voorbeelden: sloopprojecten in de buurt, materiaalpaspoorten, normen en certificaten, … Het gebruik van bestaande materiaaldatabanken kan hier een belangrijke rol spelen.

Efficiënt energieverbuik

Het verbeteren van de energie-efficiëntie van gebouwen door het toepassen van zonne-energie, warmtepompen en efficiënte verlichting kan helpen om de CO2-uitstoot te verminderen en tegelijkertijd de energiekosten te verlagen. Ook ventilatie is een belangrik aandachtspunt.

Economie

Circulair ondernemen kan helpen om kosten te besparen door het hergebruik van grondstoffen en materialen én door het verminderen van de afvalproductie. Het opschalen van de productiviteit en de verhoogde efficiëntie zorgen voor nieuwe bedrijfsmogelijkheden die de economie op hun beurt versterken.

Slim watergebruik

Technieken zoals regenwateropvang en het hergebruik van afvalwater, kunnen helpen om water te besparen en tegelijkertijd de waterkosten te verlagen.

Afvalscheiding en -verwerking

Het implementeren van efficiënte afvalscheidings- en verwerkingssystemen, zoals compostering en recycling, is belangrijk voor het minimaliseren van afvalstroom en het maximaal benutten van grondstoffen.

Sectororganisaties Cult!, Bataljong en Netwerk Lokaal Sportbeleid inspireren en reiken inzichten aan rond de infrastructuur van de toekomst.

Cult!: Cultuurhuizen in de toekomst

Via een toekomstgesprek over cultuurhuizen van de toekomst formuleerde Cult! acht doordenkers:

• Experimenteer met nieuwe spreidingsmodellen, of niet?
• Doorprik de mythe & stimuleer creatie in situatie.
• Meten = meer weten.
• Nothing for everyone, something for everybody.
• Echt participeren.
• Een inclusieve werking vanuit je habitat.
• Jonge maker & programmator: naar meer geconnecteerde rollen.
• Relaties met overheden: uitdagingen & kansen voor de toekomst.

Bataljong: het lokaal bestuur als regisseur vrije tijd

Kinderen en jongeren hebben recht op vrije tijd. Die spenderen ze voor een groot deel in de gemeente waar ze wonen. Het lokaal bestuur is dus het aangewezen bestuursniveau om dat recht op vrije tijd te waarborgen. Daarom maak je als lokaal bestuur werk van het regisseren van de vrije tijd in de gemeente. Regisseren gaat verder dan zelf activiteiten organiseren en inzetten op blinde vlekken. Het gaat over het kennen van je doelgroep in al zijn aspecten en het samenwerken met alle actoren binnen de gemeente om kinderen en jongeren zo veel mogelijk kansen te geven op een betekenisvolle vrije tijd. Ook op vlak van ruimte en infrastructuur.

Netwerk Lokaal Sportbeleid: bouwstenen voor een sterk lokaal sportbeleid

Eén van de vijf bouwstenen van Netwerk Lokaal Sportbeleid is ‘sportinfrastructuur en sportieve ruimte’. Het voorzien van basissportinfrastructuur voor clubs én voor anders georganiseerde sporters is dan ook voor elke gemeente een belangrijke lokale kerntaak.

Binnen deze taak moet er aandacht zijn voor renovatie en nieuwbouw van sportinfrastructuur. Denk daarbij aan duurzame, energiezuinige bouwoplossingen en exploitatie. Daarnaast is participatie van sporters belangrijk in het beleid en het beheer van de sportinfrastructuur.

Netwerk Lokaal Sportbeleid ijvert voor samenwerking tussen clubs, sporttakken, gemeenten en zelfs bovenlokale actoren. Het is belangrijk dat het lokaal sportbeleid inspeelt op eigentijdse ruimtelijke principes, zoals het clusteren van functies maar ook herbestemming en tijdelijke invullingen van sportinfrastructuur.

Contact

Heb je vragen over circulair bouwen binnen jouw project, of heb je interesse om meer te weten over Circularia? Neem dan zeker contact op met ons door het formulier in te vullen.